Jakie łączenia stosować w konstrukcjach drewnianych?

Dzięki doskonałym właściwościom wytrzymałościowym drewna oraz jego powszechnej dostępności rozwój drewnianych konstrukcji stale postępuje. Już od wieków wznoszono różnorodne budowle z drewna – począwszy od umocnień obronnych, poprzez domy mieszkalne, aż po monumentalne obiekty sakralne i inżynieryjne. Zawsze jednak kluczowym aspektem były solidne połączenia drewniane.

Na przestrzeni lat techniki łączenia drewna ulegały zmianie, dostosowując się do potrzeb budownictwa. Niezmiennie są one kluczowe dla trwałości i stabilności budynków, a ta zasada obowiązuje również w przypadku prefabrykowanych konstrukcji z drewna, które są dzisiaj coraz częściej wybierane przez świadomych inwestorów.

Dowiedz się, jak łączyć konstrukcje drewniane, aby zapewnić im wytrzymałość i bezpieczeństwo na długie lata.

Jak łączyć konstrukcje drewniane? Tradycyjne metody znane od wieków

Niegdyś złącza ciesielskie (jak czopy, wręby, połączenia na kołki, zakładkowe, czy różnego rodzaju zamki) wykonywano ręcznie. Wymagało to oczywiście wiedzy oraz przede wszystkim umiejętności. Miało jednak swoje niezaprzeczalne zalety. Takie połączenia były niezwykle trwałe, dzięki czemu mogły spełniać swoją funkcję przez długi czas. Świadczy o tym fakt, że jeszcze dziś możemy znaleźć dawne łączenia ciesielskie na starych strychach, czy poddaszach wiekowych budynków – i to w dobrym stanie.

Dziś złącza ciesielskie to wciąż jak najbardziej słuszna metoda na wykonywanie połączeń w konstrukcjach drewnianych – mają jednak jedną wadę: wykonane ręcznie np. przy budowie więźby są bardzo pracochłonne a do tego niezmiennie od lat, wymagają od cieśli umiejętności oraz doświadczenia. Wzniesienie konstrukcji dachowej tradycyjną metodą przy założeniu, że drewno na dach dostarczono z tartaku jako proste belki do cięcia i wymierzania na budowie, wymaga często przynajmniej kilku tygodni pracy, co znacząco wydłuża czas ukończenia inwestycji.

Prefabrykowane konstrukcje dachowe z drewna – nowoczesne rozwiązania na wyciągnięcie ręki

Czy możesz sobie wyobrazić, że więźba dachowa przyjeżdża na plac budowy z już wykonanymi złączami ciesielskimi? To właśnie staje się rzeczywistością w przypadku prefabrykowanych konstrukcji dachowych z drewna, które są wycięte i podane obróbce na maszynie CNC w firmie Odnova. Obróbka maszynowa niweluje niedociągnięcia ludzkich rąk, a każdy element jest starannie przygotowany. Czopy, jaskółcze ogony, wszelkie połączenia zamkowe, zakładkowe czy wrębowe tworzą solidne połączenie drewniane. Takie innowacyjne podejście do budownictwa coraz częściej przyciąga świadomych i wymagających klientów, którzy doceniają nie tylko oszczędność czasu, ale także doskonałą jakość wykonania.

Elementy prefabrykowanej więźby są już kompletnie przygotowane i gotowe do montażu – posiadają frezowania, nawierty oraz odpowiednie cięcia. Wymagają one jedynie skręcenia za pomocą wkrętów ciesielskich lub śrub, bez konieczności dalszej dodatkowej obróbki. Prefabrykowana konstrukcja z drewna posiada przygotowany projekt montażowy, w którym każdy element jest oznaczony odpowiednim numerem, co ułatwia prawidłowy i szybki montaż zgodnie z planem.

Współczesne mocowania do drewna i ich praktyczne zastosowania

W celu przyspieszenia procesu budowy i montażu konstrukcji drewnianych wykonawcy często sięgają po łączniki stalowe do drewna. Z jednej strony ich użycie eliminuje potrzebę stosowania tradycyjnych złączy ciesielskich, których niedoświadczony cieśla nie będzie umiał wykonać, ale trzeba także pamiętać, że zakup łączników generuje dodatkowe koszty.

W przypadku więźby tradycyjnej, której montaż w całości odbywa się na budowie, zastąpienie ręcznie wykonywanych połączeń ciesielskich łącznikami stalowymi niewątpliwie skraca czas montażu – wystarczy zamocować łącznik kątowy czy wieszak stalowy i połączenie gotowe. Niemniej właściwe rozmieszczenie tych elementów wymaga starannego rozplanowania, gdyż błędy mogą wpłynąć na trwałość konstrukcji i okazać się bardzo kosztowne.

Profesjonalne łączniki do drewna ze stali mają tę zaletę, że nie wymagają użycia specjalistycznych narzędzi ani zaawansowanych umiejętności stolarskich. Na rynku znaleźć można szereg producentów oferujących wiele modeli łączników do konkretnych zastosowań.

Stalowe łączniki do drewna – co masz do wyboru?

Najpopularniejsze łączniki stalowe wykorzystywane podczas wznoszenia drewnianych konstrukcji, to:

• – płaskie złącza w postaci płytek, blach oraz taśm, które sprawdzają się zarówno przy łączeniu belek drewnianych wzdłuż, jak i w poprzek,
• – wsporniki podpierające belki do łączenia płatwi i krokwi,
• – złącza kątowe dobrze nadające się do połączeń bocznych pod różnymi kątami,
• – różnorodne wsporniki belek, takie jak buty, wieszaki czy siodełka,
• – złącza Gerbera, występujące w parach (prawych i lewych), używane do łączenia belek drewnianych na długości.

Wybór jest spory. Jednakże pomimo dużego komfortu użycia stalowych łączników do drewna, ich dodatkową wadą (poza ceną) jest szybka utrata wytrzymałości w przypadku ekspozycji na wysoką temperaturę – mowa o sytuacji pożarowej, w której stal po bardzo krótkim czasie się miękka jak plastelina, a w takiej formie przestaje być efektywnym łącznikiem dla elementów drewnianych.

Konstrukcje dachowe prefabrykowane – o czym warto pamiętać?

Projekty konstrukcji z drewna stają się dziś coraz śmielsze. Rosnące gabaryty oraz zwiększająca się rozpiętość pociągają za sobą potrzebę stosowania wielkowymiarowych elementów z drewna klejonego warstwowo. W takich przypadkach wykorzystanie połączeń stalowych i używanie dodatkowych materiałów bywa niezbędne i niemożliwe do pominięcia.

Warto jednak, o ile to możliwe, zadbać o to, aby łączniki stalowe, w postaci blach węzłowych były „kryte”, czyli umieszczone wewnątrz elementów drewnianych, które zostały odpowiednio wycięte i przygotowane do tego celu. Ma to uchronić przed szybkim nagrzewaniem się łączników w przypadku pożaru.

Połączenia drewniane w konstrukcji dachu – co wybrać, aby efekt zachwycał przez lata?

W większości przypadków o wyborze więźby dachowej decyduje cena. Co jest zatem tańsze? Więźba z tarcicy szorstkiej (i zwykle również mokrej) impregnowanej „kolorem zielonym” zakupionej w tartaku, a następnie przez wiele dni wycinanej na budowie u klienta i montowanej często z wykorzystaniem kątowników i innych łączników stalowych?

Czy może raczej więźba prefabrykowana, z drewna suszonego komorowo oraz struganego? Dla której najpierw opracowano projekt montażowy, następnie zgodnie z tym projektem na maszynie CNC wykonano niezbędne cięcia i obróbki – złącza ciesielskie, wiercenia itp., a każdy element otrzymał numer zgodny z projektem w celu umożliwienia sprawnego montażu?

Prefabrykacja daje także możliwości poprawnego i bezkolizyjnego przygotowania skomplikowanych konstrukcji dachowych, których w tradycyjnym systemie nie chcieliby podjąć się cieśle. Mamy wówczas pewność, że łączenia belek drewnianych wykonano z wymaganą precyzją oraz z zapewnieniem należytej wytrzymałości i gwarancją bezpiecznego użytkowania.

Na pierwszy rzut oka więźba prefabrykowana może wydawać się droższym rozwiązaniem. Jednak jej wybór już od początku niweluje ryzyko błędów, a przede wszystkim skraca czas montażu, co z kolei obniża koszty robocizny, a to przecież główny czynnik, który w dzisiejszych czasach wpływa na cenę końcową produktu. To sprawia, że konstrukcje dachowe prefabrykowane po prostu wygrywają z więźbą tradycyjną, w której oszczędności okazują się jedynie pozorne.